Viaxe ao gran estómago do Complexo Ambiental de Lousame
Unhas 40 mulleres rescatan dos desperdicios na planta de tratamento no Complexo Ambiental de Lousame todo o que se pode reciclar
Triadoras, así, en feminino. Porque ocorre que este emprego case sempre o ocupan mulleres. Elas son as rescatadoras de todo aquilo que tiramos e aínda pode regresar transformado á sociedade. A tarefa de triaxe, segundo a primeira acepción da Real Academia, é a de "escoller, separar, entresacar". A segunda refírese á actividade intensa e constante das abellas, e en certo xeito tamén podería valer para definir o tesón e a pericia das triadoras: o seu traballo sempre de pé, que incha as pernas, carga as cervicais, disloca os ombreiros e as bonecas e require unha permanente atención para pescar todo o aproveitable de entre o caudaloso río de sobras que xera este mundo.
Salvo os domingos, aquí, no Complexo Ambiental de Lousame, a cinta transportadora nunca para. Dá servizo a unha poboación de 86.500 habitantes e as mulleres que trían repártense o día e a noite en tres quendas, en grupos de 13. O sistema desta planta contempla a existencia de catro tipos de colectores: papel e cartón; vidro; materia orgánica e restos inertes (que inclúe plásticos, envases de aceite, iogur ou suavizantes, latas, bricks, louza e téxtiles; tamén o cristal, que non se pode depositar co vidro). O lixo que a xente arroxa a este último colector, a gran encomenda das triadoras, non vén ben separada. Como o depósito da rúa é o triplo de grande que o destinado á materia orgánica, cando un veciño quérese desembarazar dun obxecto voluminoso tamén o arroxa alí por iso de non ir ao momento limpo. Sexan rodas de camión; unha lavadora; unha bici; unha parede demolida; ramas de naranjo recentemente podadas, aínda con quilos de froita. Tamén un cabalo ou unha vaca partidos pola metade; un porco completo; infinidade de ovellas, galiñas, cans e gatos; camadas enteiras de crías.
Lousame é a terceira de Galicia en número de poboación que atende, unha das primeiras de España en volume de material por habitante recuperado para a reciclaxe (a primeira, segundo o informe de Ecoenvés do ano 2010), cuxas instalacións inauguráronse en 2003.
"A xente crese que cando arroxa a bolsa ao colector iso desaparece para sempre, e non é así", comenta Jacobo Patiño, director desta factoría de tratamento de lixo, que dá servizo aos nove municipios da Mancomunidade Serra do Barbanza (Lousame, Carnota, Muros, Pontecesures, Porto do Son, Ames, Brión, Rois e Noia) e está xestionada por FCC. "Eu supoño que se aquí hai máis achados que noutros sitios é porque a planta é máis pequena e o traballo de selección é máis directo, meticuloso e manual", segue o responsable do complexo.
En Lousame a materia orgánica entran directamente nunha maquinaria que rompe as bolsas e selecciona cun sistema de cribado os restos, principalmente de comida, que miden menos de oito centímetros. Isto, mesturado con restos de poda, emprégao a empresa para elaborar un compost (unhas 400 toneladas ao ano, procedentes dos 46 quilos de orgánico que se rescatan por cada habitante) que madura nuns cinco meses e véndese a granel, a cinco céntimos o quilo, para os cultivos. O que non se coa por esa malla de oito centímetros é irrecuperable e acaba cos colchóns, as compresas e cueiros, os papeis sucios de comida, os peluches e todo o que non rescatan as triadoras no vertedoiro controlado da propia planta.
Cando o montículo alcanza a cota máxima permitida sélase, pero FCC ten responsabilidade sobre o seu mantemento durante 35 anos porque o perigoso metano segue manando por unhas chemineas. Aínda que aquí o gas aprovéitase para producir a enerxía que fai funcionar a depuradora dos lixiviados que tamén supura o vertedoiro. O tramo en uso, que non está tapado, é o fétido e esvaradío paraíso do exército de gaivotas que se fixo forte no cume. Probaron a espantalas con falcóns, pero a elas tíralles demasiado aquel lugar.
Vía: El País
Voltar o listado